द्वीपको विवादमा चीनले शान्ति खल्बल्याउन खोजेको जापानको आरोप

टोकियो, १२ कात्तिक–चीनले आफ्ना मानवविहीन विमानमाथि प्रहार गर्ने प्रयास ‘‘युद्धकार्य’’ हुने चेतावनी दिएपछि जापानी प्रतिरक्षामन्त्री इत्सुनोरी ओनोदेराले मङ्गलबार द्वीपको विवादमा बेइजिङले शान्ति खलबल्याउन खोजेको आरोप लगाएका छन ।
पूर्वी चिनियाँ जलक्षेत्रमा विवाद आरम्भ भएपछि चीनको पारमाणविक क्षमतायुक्त पनडुब्बीको समूह उक्त क्षेत्रमा देखा परेको छ भने जापानले युद्धअभ्यास गर्ने तयारी गरिरहेको छ । प्रतिरक्षामन्त्री ओनोदेराको टिप्पणीले दुई मुलुकबीच द्वन्द्व अझै गहिरहने आशंका गरिएको छ ।
प्रतिरक्षामन्त्री ओनोदेराले टोकियोमा पत्रकारहरूलाई सेनकाकु द्वीपको वरपर चीनको प्रवेशले आपत्कालीन अवस्था देखाउने आफूले विश्वास गरेको बताए ।
जापान सरकारले सन् २०१२ मा जापानी नागरिकबाट उक्त तीन द्वीप खरिद गरेको थियो भने उक्त द्वीपलाई चीनले दियाओयुस भन्ने गर्छ र त्यसमा आफ्नो दाबी कायम राखेको छ ।
सोमबार चीनको तटीय सुरक्षा समूहले चार जहाज उक्त द्वीपको वरपर पठाएको थियो भने जापानी जहाजहरू पनि त्यहाँ पुग्ने गर्छन् । चीनले आफ्ना विमानहरू प्रशान्त क्षेत्रमा पठाएको थियो भने जापानी विमानहरू पनि उक्त क्षेत्रमा पुगेका थिए ।
ओनोदेराले उक्त क्षेत्रमा दुई पूर्व चेतावनी दिने विमान तथा दुई बमवर्षक विमान देखिएको बताए । उनले यस्तो कुरा सामान्यतया हुने नगरेको बताए । उनले चीनले खुला सागरका साथमा आफ्नो क्रियाकलापको क्षेत्र विस्तार गरिरहेको बताए ।
गत साता जापानमा लोकप्रिय प्रधानमन्त्री सिन्जो आवेले जापानी हवाइ क्षेत्र छोड्न चेतावनी दिँदा कुनै पनि मानवविहीन विमानले नछोडेमा त्यसमाथि आक्रमण गर्न स्वीकृति दिएका थिए ।
त्यसभन्दा अगाडि आधिकारिक रूपमा पहिचान नभएको एक विमान जापानको दक्षिणी भागमा पुगेको समाचार आएका थिए । नीति निर्माताहरूले उक्त विमान चिनियाँ भएकोमा शङ्का नभएको बताएका थिए । शनिबार चीनको प्रतिरक्षा मन्त्रालयले जापानले आफ्ना विमानमा आक्रमण गरे त्यो ‘‘भड्काउने गम्भीर प्रयास हुने र त्यो युद्ध कार्य जस्तो हुने’’ बताउँदै त्यसको कडा प्रतिक्रिया दिइने चेतावनी दिएको थियो ।
मङ्गलबार चिनियाँ विदेश मन्त्रालयका प्रवक्ता हुवा चुनयिङले पत्रकारहरूलाई जापानले वाह्य चेतावनीको सिद्धान्तलाई उकास्ने तथा आफ्नो सैनिक क्षमता बढाउने भित्री चाहना अन्तर्राष्ट्रिय समुदाय समक्ष देखाउने कार्य बन्द गर्नुपर्ने बताए ।
टोकियोको ओबिरिन विश्वविद्यालयका प्रतिरक्षा तथा सुरक्षाका प्राध्यापक अकिरा कातोले दुई पक्ष पृथक बसेर काम गरिरहेको र कूटनीतिक स्तरमा वार्ता नभएसम्म अवस्था अझै खराब हुने बताए ।
जापान तथा अमेरिकाबीच सुरक्षा गठबन्धन कायम छ र त्यस अनुसार जापानमाथि आक्रमण भएमा अमेरिका सहयोगका लागि आउनुपर्नेछ । प्राध्यापक कातो सोही सम्झौतातर्फ पनि सङ्केत गरे ।
जापानले मङ्गलबार गरेको टिप्पणी बेइजिङ्को पारमाणविक पनडुब्बी उक्त स्थानमा देखिएपछि आएको हो । टोकियोले गत साता विवादास्पद द्वीपभन्दा सयौँ किलोमिटर पर आफ्ना द्वीपलाई कसैले नियन्त्रण गरे त्यसलाई छुटाउने उद्धेश्यको सैनिक अभ्यास गर्ने घोषणा गरेको थियो । यस अभ्यासमा ३४ हजार सैनिक संलग्न हुने बताइएको छ । रासस/एएफपी